Het spoornetwerk in Zwitserland
Zwitserland heeft een fantastisch spoorwegnet met heel veel stations. De stations liggen meestal in het centrum van een plaats en lokale bezienswaardigheden zijn vaak te voet te bereiken. Op de kaart van Zwitserland vindt u meer informatie.
Plaatsen zonder station zijn bereikbaar na een overstap op de bus of ander openbaar vervoer. Busroutes vullen treinroutes aan: als er treinen rijden op een route, rijden er meestal niet ook nog bussen, en andersom. U hebt dus geen keuze wat betreft de vorm van vervoer. U gebruikt wat er op een bepaalde route wordt aangeboden.
Uw reis plannen
De reisplanner toont hoe u van A naar B kunt reizen. Hij laat vertrektijden zien, geeft aan waar u moet overstappen en toont hoe laat u aankomt. De reisplanner kent nagenoeg alle vormen van openbaar vervoer, dus als u een bus of kabelbaan nodig hebt tijdens uw reis, dan ziet u dat ook.
Een kaartje kopen
Een treinreis in Zwitserland werkt eenvoudig: u koopt een ticket voor een specifieke route en dag, en kunt instappen in iedere trein op die route (voor speciale soorten tickets kunnen uitzonderingen op deze regel gelden). U hoeft geen zitplaats te reserveren, met uitzondering van enkele internationale treinen en panoramatreinen zoals de Glacier Express. De reisplanner laat het zien als reserveren verplicht is voor een trein.
In sommige regio's wordt met een "Tarifverbund" gewerkt. Uw kaartje is dan geldig voor alle vervoermiddelen binnen de regio gedurende een bepaalde tijd (bijvoorbeeld 2 uur of een dag). Het openbaar vervoer in Zürich en omgeving werkt bijvoorbeeld op die manier.
Het kopen van losse kaartjes voor elke reis is meestal niet de goedkoopste en handigste optie. Met sommige treinpassen kunt u zo vaak als u wilt gebruik maken van alle treinen, bussen en boten op alle routes. U hoeft dan niet steeds kaartjes te kopen. Als u meer dan een paar korte reizen wilt maken, is het reizen met een pas dus goedkoper en handiger. Er zijn veel verschillende treinpassen. Het kiezen van de juiste optie voor uw plannen vergt wat voorbereiding.
Grotere stations hebben bemande loketten waar losse kaartjes worden verkocht. Alle stations hebben kaartautomaten. Treinpassen zijn altijd online te koop, en meestal ook op stations met bemande loketten. Bekijk waar u uw pas het best kunt kopen.
Het type trein (InterCity, regionale trein, lokale trein, etc.) en de spoorwegmaatschappij zijn in principe niet relevant. Treinkaartjes variëren niet in prijs op basis van treintype of maatschappij. Een kaartje is geldig voor elk type trein en elke maatschappij die op de route van uw kaartje actief is.
De juiste trein vinden
Kleine stations hebben maar een of twee sporen. Borden geven aan vanaf welk spoor uw trein zal vertrekken.
Grotere stations hebben meerdere perrons en soms meerdere verdiepingen. Toch is het niet moeilijk om de juiste trein te vinden. Als u de vertrektijd en de eindbestemming weet, dan kunt u op de displays het vertrekspoor vinden. Volg daarna de blauwe borden naar het juiste spoor. Op het perron zijn er displays waarop de vertrektijd en bestemming van de eerstvolgende trein te zien zijn. Bij lange treinen is ook te zien langs welke sectie (A, B, C, etc.) van het perron de 1e- en 2e-klas rijtuigen zullen stoppen.
In sommige gevallen moet u goed opletten. Er zijn namelijk enkele treinen die zich gedurende de reis splitsen. De trein stopt onderweg op een station en splitst zich in twee delen: een deel naar de ene plaats en een deel naar de andere plaats. Bij het instappen kunt u dus het best al in het juiste deel van de trein gaan zitten. Als een trein op deze manier in meerdere secties is verdeeld, wordt dat aangegeven: niet alleen op displays op het perron, maar ook op en in de trein.
Instappen
In Zwitserland hebt u bijna nooit een zitplaatsreservering nodig. U mag overal zitten, tenzij de plaats is gereserveerd. In dat geval is dat op een klein display of op de stoel zelf aangegeven.
Als u een ticket of pas voor de 2e klas hebt, dan neemt u plaats in de 2e klas zoals dat aan de buitenkant en binnenkant van de trein staat aangegeven. Met een 1e-klas ticket of pas mag u overal zitten.
Geef uw ticket of treinpas aan de conducteur wanneer erom wordt gevraagd, en zorg dat u een geldig vervoersbewijs hebt voordat u instapt. Anders riskeert u een boete. Sommige treinen hebben geen conducteur, maar er zijn mobiele controleteams voor dat soort treinen.
Sommige treinen hebben 'Ruhezonen' waarin niet mag worden gepraat of getelefoneerd, 'Familienzonen' en 'Businesszonen'. Ga dus ergens anders zitten als u daar niet naar op zoek bent.
Uitstappen
Het volgende station wordt via de intercom van de trein omgeroepen (meestal in meerdere talen) en/of op een display in de trein getoond. Op de perrons staan borden met de naam van het station, dus bij het binnenrijden weet u zeker dat u op de juiste bestemming bent.
Of u nu met een los ticket of een pas reist, u mag de reis altijd onderbreken en later op de dag voortzetten, tenzij op uw ticket anders is aangegeven.
Treinen die alleen op verzoek stoppen
Gewoonlijk stoppen de treinen op elk station zoals dat in de dienstregeling is aangegeven. Er zijn ook treinen die op de kleinste stations alleen op verzoek stoppen: "Halt auf Verlangen". Dit is in de reisplanner te zien. Ook de intercom of displays in de trein kondigen dit aan. Om te laten weten dat u wilt uitstappen, moet u op een knop bij de deur drukken. Doe dit een paar minuten voor aankomst.
Om op zo'n station op te stappen drukt u op de knop op het station. Doe dat uiterlijk twee minuten voor vertrek.
Gedrag aan boord van de trein
Reizen per trein is een echte belevenis in Zwitserland, vooral als alle passagiers rekening houden met elkaar. Uw medereizigers zullen het waarderen als u zich aan een paar basisregels houdt:
- Maak bij het instappen eerst ruimte voor de passagiers die uitstappen. Wacht rustig af totdat u in kunt stappen.
- Als u plaats wilt nemen naast een reiziger die u niet kent, dan wordt het gewaardeerd als u eerst vraagt of de betreffende stoel inderdaad vrij is. Oogcontact maken en vriendelijk naar de zitplaats wijzen kan ook al voldoende zijn.
- Plaats uw bagage in de rekken boven de zitplaatsen of in de ruimtes daartussen, zodat de stoelen vrij blijven voor passagiers. Let hier vooral op als het druk is.
- U mag eten en drinken. Gebruik bij voorkeur alleen producten die niet sterk ruiken, die niet erg kruimelen en die niet te veel geluid veroorzaken.
- Gooi uw afval weg in de vuilnisbakjes in de treinwagons of in de grotere vuilnisbakken op stations.
- Probeer uw medereizigers niet te storen met luide (telefoon)gesprekken of muziek. Als u video's wilt kijken of muziek wilt luisteren, gebruik dan een headset en kies een bescheiden volume.
- Leg uw voeten niet op de stoel.
